در سال 1870، جان دی راکفلر شرکت استاندارد اویل (Standard Oil) را تأسیس کرد که به بزرگترین شرکت انحصاری در صنعت نفت تبدیل شد. پس از 135 سال، در پاییز سال 2014، وارثان راکفلر از سرمایهگذاری در سوختهای فسیلی صرفنظر کردند. آنها این تصمیم را بنا به این حقیقت شرح دادند که انرژی پاک تجدید پذیر بهتدریج در حال خارج کردن سرمایه مبتنی بر نفت از گردونه رقابتهاست. به نظر میرسد حق با آنهاست چراکه قیمت نفت خام برنت در ژانویه 2016 از 95 دلار در سپتامبر 2014، به 35 دلار در هر بشکه سقوط کرد.
بااینحال، با توجه به نوسانات قیمت طلای سیاه در زمان تأسیس شرکت «استاندارد اویل»، منطقی است که پس از سقوطی شدید افزایش عمدهای به همان نسبت نیز تجربه شود. بنابراین، در سال 1861، قیمت نفت حدود 15 دلار (سنجیده شده به دلار 2015) بود، که تنها 5 سال بعد به 120 دلار رسید، سپس به 40$ سقوط کرد و مجدداً تا سال 1870 به 80 دلار در هر بشکه افزایش یافت. امروزه، از سال 1971 تاکنون شاهد نوسانی مشابه هستیم.
در حقیقت چه اتفاقی برای قیمت نفت رخ خواهد داد؟ این پرسش از سوی بسیاری افراد مطرحشده است زیرا جهت قیمت نهتنها بر نرخ مبادله ارز، شاخصهای بازار بورس، قیمت سهام بلکه بر سرنوشت و دارایی تمام ملتها و کشورها اثرگذار است.
جان گوردن، تحلیلگر پیشتاز شرکت کارگزاری بینالمللی NordFX میگوید: «درواقع، اوایل امسال قیمت پویاییهای مثبتی از خود نشان داد اما همچنان هرگونه پیشبینی مشخصی دشوار است. نظرات کارشناسان زمین و آسمان باهم متفاوتاند. برای مثال، زمانی نهچندان دور آژانس بلومبرگ این خبر را منتشر کرد که سودجویان بازار نفت شروع به انعقاد قراردادهای کوتاهمدتی کردهاند که تنها زمانی موفقیتآمیز خواهند بود که قیمت نفت به 15 دلار در هر بشکه سقوط کند. از طرفی دیگر، به گفته کارشناسان گروه بانکداری رایفایزن اتریش، طی دو سال ممکن است قیمت نفت به 100 دلار برسد.»
اینها دیدگاههایی افراطی هستند درحالیکه غالب پیشبینیها اینقدر مثبت نبوده و در حدود 40-60 دلار میباشند. بدین ترتیب، سرویس سرمایهگذاران مودی (Moody's Investors Service) معتقد است در سال 2016، قیمت یک بشکه نفت 43 دلار خواهد بود. تقریباً همان قیمت یعنی 45 دلار از سوی روس نفت (Rosneft) بزرگترین شرکت تولیدکننده نفت روسیه اعلامشده است. بانک جهانی قیمت حتی بالاتری را اظهار داشته است، گرچه چشمانداز خود را از 57 دلار به 52 دلار کاهش داد.
شرکت مالی UBS Group AG سوئیس پیشبینی نسبتاً خوشبینانه دارد. کارشناسان آن معتقدند که تا سهماهه سوم سال 2016، بازار نفت به تعادل خواهد رسید و قیمت در حدود 60-67 دلار به ثبات خواهد رسید. مایکل هولم، مدیر مالی شرکت Carmignac Gestion، یک گروه سرمایهگذاری فرانسوی، نظری مشابه را با روزنامه تایمز در میان گذاشته است: «در چشماندازی 12 تا 18 ماهه، قیمت نفت باید دوباره به حالت عادی بازگردد و هزینه نهایی عرضه، دستکم 60 دلار خواهد بود.» محمد عبدالله العريان، مشاور اقتصادی ارشد گروه آلیانتس (Allianz)، پیمانه خود را حتی بزرگتر برمیدارد. او تصور نمیکند که قیمت نفت به 100 دلار در هر بشکه برسد و 70-80 دلار را برای 2016 پیشنهاد میدهد.
جان گوردن از شرکت NordFX در برداشت کلی خود اظهار داشت: «اگر تمامی پیشبینیهای مثبت را کنار هم بگذاریم، قیمت میانگین نفت به حدود 60 دلار در هر بشکه خواهد رسید. درواقع دلایلی برای امیدواری وجود دارد. قطعاً بسیاری از آنها منوط به میزان تولید ایالاتمتحده آمریکا و کشورهای عضو اوپک خواهد بود. برای مثال نمیتوان عاملی همچون هزینه تولید را نادیده گرفت که بهطور میانگین 57-58 دلار برای میدانهای نفتی شیل ایالاتمتحده ارزیابی میشود. در حال حاضر، ایالاتمتحده آمریکا و اوپک همچنان میتوانند نفت را به قیمت پایینتر از هزینههای تولید بفروشند و زیانهای ناشی از آن را با سود قراردادهای پیشفروش آتی جبران کنند. بااینحال این روند نمیتواند تا ابد ادامه یابد چراکه قیمت نفت معاملات سلف نیز سقوط کرده است.»
علاوه بر شرکتهای نفتی، کشورهای صادرکننده نیز باید جایگاه خود را دوباره به دست آورند و خزانه خود را دوباره احیا کنند. برای مثال، ونزوئلا در شرایطی فاجعهبار قرار دارد و دولت بهطور رسمی بحران انسانی را در کشور اعلام کرده است. در این شرایط، اوپک قادر به پیشگیری از آن نیست اما میتواند سهم تولید خود را کاهش دهد. کارشناسان آن معتقدند که ایالاتمتحده نیز امسال تولیدی خود را بیش از 400000 بشکه در روز کاهش خواهد داد.
تحلیلگر NordFX افزود: «هنگام گرفتن تصمیمات سرمایهگذاری، مهمتر از همهچیز مدنظر قرار دادن قیمت کالاهای انرژی است که بهطور فراوانی نهتنها بر نرخ مبادله متقابل، بلکه بر بزرگترین بازارهای بورس نیز اثر میگذارد. در راستای خدمات فارکس، شرکت ما معاملات با گزینههای باینری را برای داراییهایی همچون سهام شرکتهای نفتی و صنعتی پیشتاز و نیز تمامی شاخصهای عمده بورس ارائه میدهد. نمودارهای بهروشنی حاکی از همبستگی بین قیمت سهام آنها و قیمت نفت است - بازار بورس ایالاتمتحده با سقوط قیمت نفت، سقوط میکند و بالعکس با افزایش قیمت طلای سیاه، شاهد رشد است.»
با توجه به این امر، بسیاری از کارشناسان هشدار دادهاند که افزایش سریع در قیمت نفت قابلاطمینان نیست. مارتین کینگ، تحلیلگر شرکت FirstEnergy Capital، در مصاحبه خود با ادمونتون ژورنال اظهار داشت که قبل از هر افزایشی، قیمت نفت ممکن است دوباره به 30 دلار سقوط کند. رشد فعالانه را تنها میتوان در سهماهه سوم و چهارم سال 2016 انتظار داشت.
بازگشت بازگشت