نفت نوعی ماده معدنی است که به‌عنوان سوخت استفاده می‌شود. ضمناً نفت به‌عنوان ماده خام برای تولید مواد شیمیایی خانگی، لوازم آرایشی، لباس، اسباب‌بازی کودکان هم استفاده می‌شود و محصولات فراوان دیگری نیز از آن ساخته می‌شوند. اما نفت فقط یک کالای محبوب نیست که در سراسر جهان در سطح خرده‌فروشی و عمده‌فروشی معامله می‌شود؛ بلکه یک ابزار CFD مالی هم هست که به شما اجازه می‌دهد از نوسانات قیمت نفت سود ببرید بدون این که مجبور باشید در مخازن خودتان نفت نگه دارید. کافی است فقط به یک کامپیوتر و موبایل هوشمند که متصل به اینترنت باشد و یک حساب معاملاتی در شرکت کارگزاری NordFX نیاز دارید.
تاریخچه «طلای سیاه»
اغلب به نفت «طلای سیاه» گفته می‌شود. انسان‌ها از دوران باستان با نفت آشنا بودند. در هزاره گذشته، مردم به مصارف گوناگون نفت در تقریباً همه حوزه‌های زندگی پی بردند. مورخان می‌گویند ۶۰۰۰ سال قبل، مردمی که در سرزمینی زندگی می‌کردند که امروز عراق نامیده می‌شود از نفت برای ضد آب کردن و حفاظت از دیوارها و سقف خانه‌ها در برابر رطوبت استفاده می‌کردند. در مصر باستان از نفت برای مومیایی کردن بقایای انسان و همچنین تأمین نور و درزگیری بدنه کشتی استفاده می‌شد. ۲۵۰۰ سال پیش، نفت در چین توسط حفر چاه‌های عمیق با استفاده از مته‌های بامبویی با دریل‌های فولادی استخراج می‌شد. سرخ‌پوست‌های «سنکا» در آمریکا این ماده سیاه را با پتوهای معمولی از سطح آب جمع می‌کردند و از آن برای اهداف طب سنتی استفاده می‌کردند.
داروساز لهستانی «ایگناسی ووکاشویچ» در سال ۱۸۵۳ صنعت نفت مدرن را پایه‌ریزی کرد. او در یکی از داروخانه‌های شهر لویو (اکنون در اوکراین قرار دارد) فعالیت می‌کرد و آزمایش‌هایی را در آزمایشگاهش درباره تقطیر نفت خام انجام داد و توانست نفت سفید را از نفت خام به دست بیاورد. او سپس چراغ نفتی را اختراع کرد که با این نوع سوخت جدید کار می‌کرد و اولین «نفت سفید» تولید شده در جهان، نور داروخانه او را تأمین می‌کرد.
ووکاشویچ که یک داروساز بود فقط یک آزمایشگر موفق نبود؛ بلکه بازرگان فوق‌العاده‌ای هم بود. او طی کمتر از یک سال توانست صنعت تولید نفت سفید را در یکی از مناطق دارای نفت لهستان سازمان‌دهی کند و اولین چاه نفت تاریخ را حفر کرد و اولین پالایشگاه نفت جهان را در سال ۱۸۵۶ بنا کرد. ووکاشویچ پس از مدتی مالک ده‌ها چاه، پالایشگاه و کارخانه آسفالت شد. اولین «کنگره نفت» در سال ۱۸۷۷ در لویو با هدایت این قهرمان صنعت نفت افتتاح شد.
آمریکا هم از اروپا خیلی عقب‌تر نبود. در ۲۷ آگوست ۱۸۵۹، سرهنگ «ادوین دریک» اولین چاه نفت را با عمق ۲۱٫۲ متر در پنسیلوانیا حفر کرد و مالکیت اولین چشمه نفت در آمریکا را به دست آورد. البته شاید عده‌ای اول بودن «ادوین دریک» در توسعه چاه‌های نفت را زیر سؤال ببرند؛ اما در حقیقت این تکنولوژی او بود که مبنای توسعه سایر مخازن شد. به همین دلیل است که این تاریخ به‌عنوان شروع عصر نفت در تاریخ بشر در نظر گرفته می‌شود.
نفت از کجا می‌آید
هزاران سال است که انسان‌ها از نفت استفاده می‌کنند؛ اما هنوز هیچ اجماعی درباره منشأ نفت وجود ندارد. برخی دانشمندان عقیده دارند نفت در سنگ‌های رسوبی پوسته زمین به دلیل دگرگون شدن باقیمانده‌های حیوانات و گیاهانی که در اقیانوس‌های باستان زندگی می‌کرده‌اند، تشکیل شده است. این فرایند ممکن است بیش از ۶۰ میلیون سال زمان برده باشد.
نظریه دیگری می‌گوید نفت می‌تواند در گوشته زمین در مرحله «توسعه داغ» در حین سنتز هیدروژن و کربن تحت‌تأثیر فشار و دمای بالا تولید شده باشد. این فرضیه توسط مطالعات طیف‌نگاری جو مشتری و شهاب‌سنگ‌ها تأیید شده است
جالب‌ترین نظریه هم نظر دانشمندان باستانی است که عقیده داشتند، نفت، مدفوع نهنگ‌ها است که از طریق اقیانوس به امعاء و احشاء زمین وارد شده است.
بشکه نفت یعنی چه
در مراحل آغازین صنعت نفت، «طلای سیاه» استخراج شده در ظروف متنوعی مثل مَشک یا بشکه‌های قابل‌دسترس مثلاً بشکه‌های آبجو حمل می‌شد. این موضوع مشکلاتی در محاسبه حجم استخراج شده ایجاد می‌کرد و باعث اشکال در انجام تراکنش‌های تجاری شده بود. به همین دلیل متحدسازی واحد حمل نفت، ضروری بود.
در آگوست ۱۸۶۶ گروهی از افراد مستقل فعال در صنعت نفت آمریکا در پنسیلوانیا دور هم جمع شدند. آنها توافق کردند که حجم ۴۲ گالن (۱۵۸٫۹۸۸ لیتر) به‌عنوان بشکه استاندارد نفت در نظر گرفته شود.
چرا ۴۲ گالن؟ و مثلاً ۵۰ یا ۱۰۰ گالن نه؟ تاریخ نشان می‌دهد که پنسیلوانیا در سال ۱۷۰۰ از بشکه‌ای با دقیقاً همین اندازه برای انتقال شراب، روغن، ماهی، صابون، روغن نهنگ و سایر محصولات استفاده می‌کرد. ضمناً شخصی که مسئول بار زدن بشکه‌ها بود، می‌توانست بشکه‌ای با این حجم که پر از نفت بود را بار بزند؛ اما نمی‌توانست بشکه‌های سنگین‌تر را بردارد و بشکه‌های سبک‌تر هم هزینه ساخت بشکه‌ها را افزایش می‌دادند. استدلال دیگر به نفع ۴۲ گالن این بود که در حالت ایدئال می‌شد ۲۰ بشکه را در سکوهای راه‌آهن و کرجی‌های آن دوران قرار داد.
در سال ۱۸۷۲ «انجمن تولیدکنندگان نفت آمریکا» بشکه ۴۲ گالنی را به‌عنوان واحد استاندارد اندازه‌گیری تصویب کرد. پس از آن بود که این استاندارد در سطح جهانی پذیرفته شد و امروز هم همچنان استفاده می‌شود. (اگرچه برخی کشورها مثلاً روسیه ترجیح می‌دهند نفت را بر حسب تن اندازه‌گیری کنند). قیمت هر بشکه بر حسب دلار آمریکا تعیین می‌شود و قیمت هر بشکه در قیمت‌های ترمینال معاملاتی متاتریدر (MT4) متعلق به شرکت کارگزاری NordFX منتشر می‌شود.
نفت وست تگزاس اینترمدیت (WTI) و نفت برنت یعنی چه
در حال حاضر ده‌ها گرید (عیار) نفت خام در جهان تولید می‌شود؛ اما قیمت‌های مخازن فقط برای سه نوع مارکر (شاخص) تعیین می‌شوند. NordFX از بین آنها نفت خام وست تگزاس (WTI_OIL) و نفت خام برنت نقدی (Ukoil.c) را برای معامله CFD به مشتریانش ارائه می‌کند. این دو گرید نفت، محبوب‌ترین گریدهای نفت هستند و به‌عنوان معیاری برای کل صنعت استفاده می‌شوند.
در صنعت نفت، گرید به خصوصیات نفت تولید شده در میدان‌های متفاوت گفته می‌شود که از نظر کیفیت، ترکیب، یکنواختی و وجود ناخالصی‌ها با هم تفاوت دارند. نفت خام WTI به نفت تولید شده در وست تگزاس و سایر ایالت‌های آمریکا گفته می‌شود که به‌عنوان معیار تولید نفت در آمریکای شمالی محسوب می‌شود. نفت برنت در دریای شمال تولید می‌شود و مرجعی برای اکثر نفت‌های تولید شده در اروپا، آفریقا و بخش‌هایی از خاورمیانه است. قیمت تقریباً 70% از گریدهای صادراتی نفت به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر اساس قیمت برنت تعیین می‌شود.
نفت به‌عنوان یک ابزار معاملاتی
به طور طبیعی در این بخش درباره معاملات فیزیکی نفت صحبت نمی‌کنیم؛ بلکه درباره معاملات CFD آنلاین صحبت می‌کنیم. نفت، ابزاری عالی برای معامله CFD است. چون ازیک‌طرف، نوسان قیمت آن زیاد است و از طرف دیگر، روندهای پایدار بلندمدتی وجود دارند که در چارت‌های مربوط به تایم فریم‌های بالاتر: D1، W و MN قابل‌مشاهده هستند.
در حین بحران‌ها، نوسان قیمت نفت می‌تواند صعود و سقوط‌های بزرگی را ثبت کند. مثلاً در همه‌گیری ویروس کرونا در ابتدای ۲۰۲۰، قیمت نفت ریزش کرد. در ۲۰ آوریل آن سال پدیده بی‌سابقه‌ای را شاهد بودیم: قیمت فیوچرز ماه می WTI_OIL منفی 37 دلار شد ! سیل نفت خام به بازار روانه شده بود و شرکت‌های نفت فضای کافی برای ذخیره آن نداشتند. رسانه‌ها گزارش کردند که فروشندگان نفت باید پولی پرداخت کنند تا خریداران، نفت را در سراسر جهان پخش کنند. اما پس از آن تاریخ، این روند معکوس شد و قیمت بشکه نفت WTI_OIL پس از فقط دو ماه به ۹۷ دلار رسید. بعد از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین این قیمت حتی بالاتر رفت و به ۱۳۱ دلار رسید. حالا تصور کنید که شما از روند این حرکت چقدر می‌توانید سود ببرید. احتمالاً فقط ارز دیجیتال است که می‌تواند سودی در این حد به شما بدهد، البته از یاد نبرید که معاملات CFD به شما اجازه می‌دهند نه فقط از صعود قیمت بلکه از ریزش قیمت دارایی هم سود ببرید. اگر از اهرم که NordFX به مشتریانش ارائه می‌کند، استفاده کنید می‌توانید سودتان را چندین برابر بیشتر کنید.
بدیهی است که معامله‌گر می‌تواند از ابزارهای تحلیل تکنیکال که در ترمینال معاملاتی MT4 وجود دارند استفاده کند، انواع اندیکاتورها برای معاملات نفت، مثل هر دارایی دیگری، در این ترمینال وجود دارد و ضمناً می‌توانید برای اجرای تراکنش‌ها به مشاوران متخصص اعتماد کنید. تحلیل بنیادی هم می‌تواند برای « درک» روندهای اصلی بسیار مفید باشد. توجه به عوامل زیر نیز مهم است:
- بحران‌های سیاسی و جنگ‌ها و نبردها به‌ویژه در نواحی اصلی تولید و مصرف نفت؛
- سوانح طبیعی که می‌توانند تولید را کاهش دهند یا زنجیره تأمین را دچار وقفه کنند؛
- فصلی بودن، چون مصرف سوخت در زمستان و یخ‌بندان‌های شدید نسبت به تابستان‌های گرم افزایش پیدا می‌کند؛
- چرخه‌های اقتصادی. واضح است که رشد تولید صنعتی، تقاضای نفت و سایر محصولات انرژی را افزایش می‌دهد و این تقاضا در دوران رکود کاهش می‌یابد.
این عوامل در کنار سایر موارد، تعادل عرضه و تقاضا و نهایتا قیمت نفت در هر لحظه را تعیین می‌کنند به همین دلیل ما به معامله‌گران، به‌خصوص هواداران تحلیل تکنیکال، شدیداً توصیه می‌کنیم که هنگام معامله با این دارایی‌ها خودشان را فقط به تحلیل تکنیکال محدود نکنند؛ بلکه به اخبار جهان و آمارهای اقتصاد کلان هم توجه داشته باشند. این کار به شما کمک می‌کند تا استراتژی معاملاتی مؤثرتری را انتخاب کنید و از شگفتی‌های ناخوشایند جلوگیری کنید و سود بیشتری کسب کنید.
